“Neden hâlâ Firefox kullanıyorsun?” sorusuna en çok verilen yanıt eklentilerdir. Her ne kadar Google Chrome, hız ve bellek kullanımı açısından Firefox’tan daha hızlı olsa da benim gibi tutucular hâlâ Firefox’tan vazgeçemiyor. Eklenti zenginliği konusunda Firefox’un arkasında yılların birikimi var.
Aslında öyle bazı kullanıcılar gibi çok fazla eklenti kullandığım söylenemez ama yine de Firefox’cu okuyucuların belki bilmedikleri eklentiler vardır, keşfederler, işe yarar bir yazı olur
1- Adblock Plus
Eklenti deyince artık olmazsa olmaz Adblock Plus en başta sayılıyor. Özellikle Türkiye’de her az buçuk internetten anlayanın site kurup para kazanmaya çalıştığını düşünürsek, neden en çok tercih edilen eklentilerden biri olduğu apaçık ortaya çıkar. Ekranın yarısını kaplayan reklamlardan neredeyse sitenin gövdesi görünmez hale geliyor. Maalesef özellikle büyük haber siteleri de bunun öncüsü haline geldi. Hal böyle iken reklam kirliliğinden kurtulmak isteyenlerin en büyük kurtarıcısı Adblock Plus.
Ama burada çok çok önemli bir konu var o da şu: Özellikle arkasında büyük markalar, kuruluşlar olmayan internet siteleri kazançlarını sadece reklamlardan kazanıyorlar. Burada kullanıcı/okuyucuya önemli bir rol düşüyor: Sevdiğiniz, takip ettiğiniz siteler için Adblock Plus’a ayrıcalık tanıyarak o sitelerdeki reklamların engellenmemesini sağlayın. Bu konuyla ilgili şu videoyu izlemenizi şiddetle öneririm.
2- Autofill Forms
Herhalde fiili olarak en sık kullandığım eklenti budur. Artık internette her site üyelik ister hale geldi. Bir çok siteye girişte mutlaka kullanıcı girişi yapmanız gerekiyor. Onu da geçtim gün geçtikçe internetten alışveriş yapma alışkanlığımız artıyor ve sipariş verirken sürekli ad, soyad, adres gibi bilgiler girmek zorunda kalıyoruz. Bunların hepsini düşününce aynı bilgileri tekrar tekrar girmek insanı hayatından bezdirebiliyor. Bu eklenti sizi bu dertten kurtarıyor. Her zaman kullandığınız bilgileri bir kez kaydettikten sonra bu bilgileri yazdırmak için iki tıklama yetiyor.

Ben de bu eklentiyi çok kullanıyorum. Çok önemli bilgilerimin olduğu hesaplarım ve mail hesaplarım hariç tüm üyeliklerimin şifresi üç aşağı beş yukarı aynı ve uzun bir şifre. Her seferinde girmek çok uzun sürdüğü için bu eklenti benim elim ayağım diyebilirim 😀
3- Google Shortcuts
Google’ın birçok hizmetinden yararlanan biri olarak bu eklenti de vazgeçilmezlerimden biri. Aslında eklenti demek diğer eklentilere karşı biraz ayıp olur çünkü Google Shortcut sadece bir butondan ibaret. Bu buton sayesinde önceden ayarladığınız Google uygulamalarına kısa yoldan gitmeniz mümkün. “Ne gereksiz bir eklenti, yer imleri ne güne duruyor” diyebilirsiniz ama benim gibi yer imleri çubuğu tıkabasa dolu olan biri için çok önemli.
Eklentinin çok gelişmiş bir kontrol merkezi var. İstediğiniz Google hizmetini listenize ekleyebiliyorsunuz, sıralayabiliyorsunuz, adresini veya adını değiştirebiliyorsunuz. Google hizmetlerinin haricinde kendiniz de listeye yer imi ekleyebiliyorsunuz.

4- AddThis
Bu eklenti de yine en fazla kullandığım eklentilerden biri. Artık “Facebook’ta Paylaş”, “Tweet’le” ve bilumum paylaşım butonu her sitede mevcut. Fakat bazen çok saçma yerlerde olabiliyor. Ya da uzun bir yazı okudunuz ve paylaş butonu sayfanın başında kaldı… Veya en çok karşılaştığım sorun: Bazı sitelerde paylaş butonuna tıklayıp sayfayı paylaştığınızda sayfa kapanıyor. E ben sayfayı kapatmayacaktım ki 😀 İşte bu tip durumlarda AddThis eklentisi sayesinde hayatınız biraz daha hızlanabiliyor.
Aynen Google Shortcuts’da olduğu gibi bu eklentinin de bir butonu bulunuyor. Yine Google Shortcuts’da olduğu gibi istediğiniz hizmetleri seçip, sıralayabiliyorsunuz. Paylaşmak istediğiniz sayfa açıkken sayfayı paylaşmak istediğiniz platformu seçtiğinizde ayrı bir pencerecik çıkıyor ve paylaşımınızı yapıyorsunuz.
5- Pixlr Grabber
Her Firefox kullanıcısının elinin altında bulundurması gereken eklentilerden biri de Pixlr Grabber. Asıl amacı ekran görüntüsü almak olsa da bir çok farklı özelliği var. Önce asıl özelliğine bakalım: Firefox üzerinde gördüğünüz bir sayfanın isterseniz sizin o an gördüğünüz kısmı, isterseniz sayfanın tamamını, isterseniz de belirleyeceğiniz ölçekte bir alanın görüntüsünü alabiliyorsunuz. Ekran görüntüsünü aldıktan sonra eklenti, bu görüntüyü nasıl kullanmak istediğimizi soruyor.
Dört seçeneğimiz var: Görüntüyü; Pixlr.com üzerinden düzenleyebilir, sosyal ağlarda paylaşabilir (aslında Imm.io’ya upload yapıyor), bilgisayarımıza kaydedebilir, veya panomuza kopyalayabiliriz. Eğer ben “hep aynı işlemi yapıyorum” (mesela bilgisayara kaydetmeyi) diyorsanız eklentinin ayarlarından bunu da ayarlayarak seçenekli ekranın gelmemesini sağlayabiliyorsunuz.
Görüntüler .png uzantısında kaydediliyor ve bu opsiyonel değil. Görüntüyü bilgisayara kaydederken dosya ismini otomatik olarak kendi belirliyor. Dosya isminin formatını şöyle düzenlemişler: [görüntünün alındığı sayfanın adresi YIL-AY-GÜN SAAT:DAKİKA:SANİYE]. Örnek: “www.utkusakallioglu.com 2012-6-28 2:27:18” Böyle olunca kaydederken sıkıntı çıkıyor. Çünkü normalde bir dosyanın isminde noktalı virgül olmaz. Dolayısıyla görüntüyü kaydederken hata çıkıyor ve dosya ismini düzeltmeniz isteniyor. Bu zamana kadar neden bir güncelleme ile bu sorunu düzeltmedikleri ise bilinmiyor 😀
Kaydetme haricindeki diğer seçenekler içindeki “düzenleme”, bazen hayat kurtarabiliyor. Pixlr.com üzerinden çalışan bir “programcık” sayesinde basit fotoğraf düzenlemeleri (aslında yapabildiği şeyleri görünce pekte basit demek gelmiyor içimden :D) yapabiliyorsunuz. Photoshop’u açmaya üşenenler için ideal 😀
6- budaneki
Çoğu Türk kullanıcısının varlığından haberdar bile olmadığı bir eklenti. Yapan kişi Türk, eklenti Türkçe, çok işe yarıyor, e daha ne olsun 😀 Bu eklentiyi tanımlamak biraz zor. Belli bir kategoriye oturtamadım ben pek. Örneklerle anlatırsam daha iyi olur belki…
Mesela bir yazı okuyorsunuz. Yazıda geçen bir kelimenin anlamını merak ettiniz ya da mesela o kelimeyi Wikipedia’da, Google’da ya da Ekşi Sözlük’te aratmak istediniz. Normalde yapacağınız şey cümleyi kopyalayıp nerede aratmak istiyorsanız o siteye gidip arama kutusuna yazmaktır. Bu eklenti sayesinde bu adımlar çok çok kısalıyor. Yapmanız gereken şu: Kelimeyi farenizle seçmek (taramak) ve budaneki menüsünden arama yapmak istediğiniz siteyi seçmek.
Arama yapmak istediğiniz siteyi seçtikten sonra eklenti, sanal bir pencerede istediğiniz arama sonucunu gösteriyor.
Şekilde görüldüğü gibi pencere tam ekran yapılabiliyor. Ayrıca yandan diğer sitelere de geçebiliyorsunuz. Diğer siteler deyince, mevcut sitelerden istediğinizi kaldırabiliyorsunuz veya yeni bir site ekleyebiliyorsunuz.
Arama yapmanın haricinde çeviri işinde de çok işe yarıyor. Aynen arama işleminde olduğu gibi burada da çevirilmesini istediğiniz kelime veya cümleyi seçtikten sonra budaneki baloncuğunun üstüne gelerek menüden Google Translate’i seçtiğinizde çeviri aramada olduğu gibi farklı bir pencerede değil, direkt seçimin olduğu yerde gözüküyor (alttaki görüntüden daha iyi anlaşılabilir).

Burada tek eleştireceğm şey cümle değilde yukarıdaki gibi tek bir kelimeyi çevirmeye kalktığınızda işlemi geri alamak için çıkan çarpı çıkmıyor. Yani “orjinal kelime neydi ki unuttum” dediniz an yapacak tek şey sayfayı yenilemek. Ama dediğim gibi cümle çevirirseniz çarpı çıkıyor ve işlemi geri alabiliyorsunuz.
7- QuickFox Notes
Benim gibi unutkan insanlar için hazırlanmış bir eklenti. Kısaca not defteri. Bu not defterini ister ayrı bir pencere gibi, ister sekme şeklinde, isterseniz de pencerenin alt kısmında sabit bir şekilde açabiliyorsunuz. Şekilde görüldüğü gibi not defteri içerisinde ayrı ayrı sekmelerde notlar saklayabiliyorsunuz.
Notları sık kullanılanlar klasörünüzün içine kaydediyor fakat isterseniz sabit diskinizde sizin belirleyeceğiniz bir konuma da kayıt yapabiliyor. Aldığınız notları ayrıca yedekleyebiliyorsunuz. Çok detaylı bir ayar menüsü var girersem çıkamam onun için burada kesiyorum 😀
8- Ekşi Getirgeç
Bu eklenti de budaneki mantığıyla çalışıyor. Ekşi Sözlük’te aramak istediğiniz kelimeyi seçip sağ tık menüsünden Ekşi Getirgeç’i tıkladığınızda sanal bir pencerede aranılan kelimenin altına girilen entryleri gösteriyor. Görsel olarak daha güzel olduğu için Ekşi Sözlük’te bir şey aramak istediğimde bu eklentiyi tercih ediyorum.

budaneki eklentisinde olduğu gibi bu eklentide de diğer sözlüklerde ve arama motorlarında arama yapabilmemek mevcut fakat hiç fonksiyonel olmamış. Yukarıdaki görsele dikkatlice bakarsanız eklenti penceresinin sağ alt köşesinde yarım görünen küçük butonlar var işte onlara imleci denk getirebilirseniz diğer sitelerde de arama yapabiliyorsunuz 😀
Eklentinin ayar penceresinden tema rengini ve pencere şefaflığını ayarlayabiliyorsunuz. Gece görüşü temasını öneririm 😀
Bu da alternatif arama seçenekleriniz:
9- Sourberry
Yine Ekşi Sözlük’ten gidiyoruz 😀 Bu eklenti Ekşi Sözlük’ün radyosu Sourberry‘de o an ne çaldığını, kimin dj olduğunu, kaç kişinin dinlediğini gösteren bir eklenti. Arada dinlediğim radyolardandır Sourberry, bu yüzden bu eklentiyi de sık sık kullanırım. Eklenti pencerenin altına sabitleniyor, sağ tık ile menülerine ulaşabiliyorsunuz.
Çok kullandığım bir özelliği de çalan şarkıyı veya sanatçıyı kolayca Ekşi Sözlük’te ya da diğer arama motorlarında aratmak veya panoya kopyalamak mümkün.
10- Stratiform
Sıklık açısından en az kullandığım ama en sevdiğim eklentilerden biri. Bu eklenti sayesinde mevcut Firefox temanızı istediğiniz gibi şekillendirebiliyorsunuz. Aslında birçok benzer eklenti var ama benim şimdiye kadar gördüğüm en iyi eklenti bu. Çok fazla özellik olduğu için sadece ana menülerin görsellerlerini koyup özet geçeceğim.
Sekme, adres çubuğu, eklenti çubuğu gibi pek çok Firefox bileşeninin stilini değiştirebiliyorsunuz.

Bileşenlerin renkleriyle de oyanayabiliyorsunuz.

Ve çeşitli özel seçeneklerle daha ince ayarlar (örnek: sekmelerin enini kısaltmak) da yapabiliyorsunuz.
